Ramon Inzagarai

(1878-1947)

Donostiar jatorra zen Ramon Inzagarai. Apaiza, idazlea, ikerlaria eta euskaltzalea.

Donostiako moilan jaio zen 1878an; haurtzaroa sare, txalupa eta bateltzainen artean igaro zuen. Gazterik, ordea, apaiz ikasketak egitera bidali zuten Gasteizera; hogeita zazpi urte zituela apaiztu zen, 1905ean. Latina, grekoa eta aleman hizkuntza oso ondo ikasi zituen.

Literatura izan zuen bere zaletasunik handiena. 1918an Kontxesi ta Petratxo haurrentzako antzerki lana estreinatu zuen Donostian. Bi urte beranduago, 1920an euskaltzain izendatu zuten.

Itzultzaile lanetan ere aritu izan zen Inzagarai: 1924an Ipuyak, Elurmendi’k euskeratuak izeneko liburua argitaratu zuen. Aldizkarietan ere lan asko argitaratu zuen, batez ere Revista Internacional de Estudios Vascos izenekoan. Sari asko eta asko irabazi zituen bere lanekin lore-jokoetan.

Bere liburuetan nabarmen du Inzagaraik sorlekua: hizkera jator-jatorra du, arrantzale zaharren ahotik hartutako hitz eta esaera asko erabiltzen ditu; hainbeste, non horretara ohitua ez dagoenari askotan ulertzea ere kosta egiten baitzaio.

Ikertzaile lanetan ere nabarmendu zen Inzagarai; Historia eclesiástica de San Sebastián lan mardula idatzi zuen erdaraz. Gipuzkoako Diputazioak argitaratu zion hil ondoren, 1951n, Fausto Arozenaren hitzaurreaz.

Hirurogeita hamar urte bete gabe zituelarik hil zen Ramon Inzagarai Donostian, 1947ko  azkenetan.

 

Argazkia: EGIPV XX, 79 or.