Abokatua, Udal langilea, idazlea eta ikerlaria izan zen Manuel Gorostidi. Donostiar jatorra, kultura zabaleko gizona izan zen; idazle klasiko ingeles, italiar, frantses eta espainolak sakon-sakonean irakurri eta ikertu zituen. Izan ere, osasunak ez zion bere bizitzan sekulan askorik lagundu, eta urte asko egin behar izan zituen ezindurik bere etxera erretiratuta. Han, denbora luzea izan zuen irakurri, ikertu eta idazteko.
Bere lanik ezagunenak saioak dira, erdaraz idatziak: El enjuiciamiento criminal en sus relaciones con el catalán y el vascuence, El Padre Mendiburu considerado como escritor místico eta Mitología euskara.
Hala ere, Manuel Gorostidi euskaltzale porrokatua izan zen bere bizitza guztian. Lore-jokoak eta euskal jaiak antolatzen zituen Euskarazko Itz-Jostaldien Batzarraren bostgarren lehendakaria izan zen; bere jardunean, euskal diputazioen aginduz Euskaltzaindia sortzeko txostena idatzi zuenetako bat izan zen baita ere. Euskarari Donostiako kaleetan bere lekua emateko biziki ahalegindu zen Gorostidi; gaztelura dihoan bideko horman harlauza jarri zutenean gazteleraz, frantsesez eta ingelesez, berari esker sartu zuten bertan euskarazko ordaina; era berean, gogor borrokatu zen Ategorrieta izenaren alde, Puertas Coloradas lotsagarriaren ordez.
Gorostidiren euskaltzaletasunak badu alderdi politik. Eguberrietan, orain bezala lehen ere, etxez etxe kantari ibiltzeko ohitura zegoen. Bera etxean erretiratuta bizi zelarik, neskamea agertuko zitzaion esatera kantari zirela atarian: — Erdaraz ari al dira? Bada, eman bost xentimo; handik piska batera: — Euskaraz ari al dira? Orduan eman pezeta bat!
Donostiako bere etxean hil zen Manuel Gorostidi, Narrika kaleko bederatzigarrenean, 1907ko urtarrilaren 31n.
Argazkia: Euskal-Erria, 1917, 77, 535 or.