Donostiar musikari handienetakoa izan zen Jose Maria Usandizaga. Garibai kaleko 6.enean jaio zen 1887ko martxoaren 31n; donostiarra zen, beraz, goitik behera, baita haren gurasoak ere.
Bederatzi urte zituela hasi zen musika ikasten. Irakasle German Zendoia eta Beltran Pagola izan zituen.
Azkar konturatu ziren bere irakasleak dohain bereziak zituela musikarako, eta hamalau urte besterik ez zituela, Parisa bidali zuten bertako kontserbatorioan ikastera. Han oso lagun izan zuen Jesus Guridi gasteiztarra.
Osasun kaskarra izan zuen bere bizitza osoan; ez zen harritzekoa, bada, hain gazte hil izana.
1906an Donostiako lore-jokoetan saria eman zioten Irurac bat izeneko bere konposizioari.
Lau urte geroago, 1910eko maiatzaren 21ean Bilbon eman zen lehen aldiz Mendi-Mendiyan, bere operarik ezagunena, Pepe Artolaren hitzez lagundurik.
1913ko abuztuaren 31n soldadu ingeles eta portugesek Donostia sutu zuteneko mendeurrena betetzen zela eta, Usandizagak himnoa konposatu zuen; Donostiako Orfeoiak kantatu omen zuen egun hartan, ikaragarrizko txalo artean. Urte berean estrenatu zuen, baita ere, Las golondrinas izeneko opera.
Osasun arazoak zirela, eta bere lana lasaitasun handiagoz egiteko, Nafarroako Igantzin etxe eder bat zeukan Usandizagak. Bere azken lana, La llama izenekoa, ozta-ozta bukatzea izan zuen 1915eko urriaren 5an hil aurretik, hogeita zortzi urte besterik ez zituela.
Aragazkia: usandizaga.com